وضعيت كشاورزي :

       اين بخش درگذشته نه چندان دور انبار غله طبس و كاشمر محسوب مي گرديده است ، اما امروزه به لحاظ تغييرات شديد آب وهوايي و خشكسالي هاي 9 سال متوالي كيفيت آب و خاك منطقه را دگر گون نموده و دراين راستا كشاورزان منطقه متحمل هزينه ها و محروميت هاي بي حد وحصر گشته اند ، افت شديد سطح آبهاي زيرزميني كاهش زيادآب قنوات و چاه و چشمه ها باعث گرديده تا سطح زيركشت منطقه كاهش يابد ، همجواري با كوير و رشد جمعيت و تغيير شديد درجه حرارت از ديگر عوامل محدود كننده مي باشد ، درعين حال مردم سخت كوش منطقه با داشتن حدود 191 مورد چاه و چشمه و قنات 12000 هكتار زمين زراعي ، آيش و باغي يك سوم توليد شهرستان را به عهده دارند ، 2800 تن گندم و جو ، 1300 تن سير و يك تن زعفران خشك از عمده توليدات بخش كشاورزي مي باشد.

       همچنين دربخش پرورش دام قطب اصلي پرورش دام سبك شهرستان ، بخش دستگردان و بلااخص دهستان يخاب محسوب مي شود . دراين بخش دو طايفه عشايري بنامهاي عرب طاهري و ايلخاني وجود دارند كه بصورت قشلاق و ييلاق زندگي مي كنند.   

الف : طايفه عشايري عرب طاهري     

       اين طايفه در منطقه گودطاهري و چاه مسافر بصورت روستاها و محلات پراكنده درقسمت شمال شرقي بخش و به فاصله حدود 110 كيلومتري از مركز بخش ساكن مي باشند . اين طايفه داراي 28280 راس دام سبك و 445 نفر شتر مي باشند . محل كوچ قشلاقي اين طايفه گودطاهري و چاه مسافر با محله هاي تابعه از چاه شور ، كل حوض ها ، گزو ، هوك ، كركس آب ، حوض هاي زيره ، كال گز، رباط زنگيچه ، انجيره پايين ، حوض كربلايي اسدالله ، چاه شور ، كال عبدالغني و محل كوچ ييلاقي اين طايفه عموماً شهرستان كاشمر و كوهپايه شهرستان بردسكن و محلات دهانه آب ، كلاته عناب ، كلاته آق مهدي و كوهسرخ مي باشد .

ب : طايفه عشايري ايلخاني

       طايفه ايلخاني در منطقه كوه سفيد در فاصله 100 كيلومتري شمال مركز بخش دستگردان ساكن مي باشند . اين طايفه داراي 1106 راس دام سبك از نژاد گوسفند بلوچي و سنگسري و بزبومي مي باشند . محل اسكان كوچ قشلاقي اين طايفه كوه سفيد و محل اسكان كوچ ييلاقي عموماً شهرستان بردسكن ، سبزوار و استان سمنان در مناطق گنداب ، كلاته برق و... مي باشد . دوطايفه عرب طاهري و ايلخاني مجموعاً 381 كيلومتر راه دامداري از 700 كيلومتر را عشايري براي دسترسي به مناطق دامداري خود را دارند كه بدليل عدم تيغ زني آن همواره با مشكلاتي مواجه مي باشند .

وجود 160000 راس دام سبك و 5400 راس و نفر دام سنگين ، 7 واحد گاوداري صنعتي شيري و گوشتي و 60 گاو داري گوشتي و شيري روستايي ، دو واحد مرغداري صنعتي پرورش طيور بومي و بوقلمون ،و پرورش ماهي از فعاليتهاي بخش دامي منطقه مي باشد. در مجموع بيش از 90% مردم منطقه به شغل دامداري و كشاورزي مشغول مي باشند .

       تخريب مراتع و خشك شدن چاهها ، چشمه هاي دامداري ، كمبود علوفه دامي از مشكلات عمده بخش دامپروري                      مي باشد .

موانع و محدويت ها :

-محدوديت شديد منابع آبي از لحاظ كمي و كيفي به لحاظ خشكساليهاي متوالي ودر نتيجه افت شديد دبي منابع آبي و مخروبه شدن مراتع منطقه .

-كوچك بودن قطعات كشاورزي ، بالا بودن هزينه هاي توليد و عدم امكان استفاده از ادوات مكانيزاسيون به نحو مطلوب .

-فقر شديد مالي كشاورزان ودامداران منطقه .

-بالا بودن ميزان شوري ، اسيد يته و آهك در قسمت اعظم خاكهاي منطقه و وجود لايه سخت آهكي غير قابل نفوذ درعمق 35 ـ 20

-پايين بودن راندمان آبياري به لحاظ خاكي بودن كانالهاي آبياري .

-كمبود اعتبارات درجهت حمايت از زيرساختاهاي بخش كشاورزي (اصلاح خاك ، تامين آب زراعي ، افزايش راندمان آبياري و... ) .

سطح زير كشت محصولات زراعي و باغي بخش دستگردان